کد مطلب:129788 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:131
باقیمانده ی کاروان حسینی
گزارشهای تاریخی درباره ی شمار باقیمانده ی كاروان حسینی و كسانی كه به عنوان اسیر از كربلا به كوفه آورده شدند، متفاوت است. ابن سعد گوید: از كسانی كه همراه حسین بن علی (ع) بودند، جز پنج نفر باقی نماندند؛ علی بن الحسین كه پدر همه ی فرزندان
حسین (ع) تا به امروز است. ولی بیمار و با زنان همراه بود. حسن بن حسن بن علی [1] كه فرزندانی دارد، عمرو بن حسن بن علی كه فرزندی ندارد، قاسم بن عبدالله بن جعفر و محمد بن عقیل اصغر. اینان ضعیف بودند و به همراه زنان به اسارت درآمدند. زنها اینان بودند: زینب و فاطمه، دختران علی بن ابی طالب؛ فاطمه و سكینه، دختران حسین بن علی (ع)؛ رباب، دختر انیف كلبی، [2] همسر حسین بن علی (ع) (وی مادر سكینه و عبدالله مقتول است)؛ ام محمد، دختر حسن بن علی (ع) و همسر علی بن الحسین (ع)، بقیه، غلامان و كنیزان ایشان بودند كه همراه سر حسین (ع) و سرهای دیگر كسانی كه با ایشان كشته شدند به كوفه نزد عبیدالله بن زیاد آورده شدند. [3] .
طبری گوید: عمر سعد آن روز و فردایش را در كربلا اقامت كرد. سپس به وسیله ی حمید بن بكیر احمری فرمان حركت داد؛ و دختران و خواهران حسین (ع) و كودكان همراهشان را با خود برد؛ و علی بن الحسین (ع) بیمار بود.». [4] .
در مقاتل الطالبیین آمده است: «اهل و عیالش را به اسارت بردند؛ كه در میانشان اینها بودند: حسن بن حسن بن علی (ع) كه مجروح بود و او را همراهشان بردند -؛ علی بن الحسین (ع) - كه مادرش ام ولد (كنیز) بود - حضرت زینب؛ ام كلثوم، دختر علی بن ابی طالب و سكینه، دختر امام حسین (ع)...». [5] .
عمادالدین طبری گوید: آنها بیست زن بودند و امام زین العابدین (ع) در آن روز 22 سال و امام باقر (ع) چهار سال داشت. این دو در كربلا بودند و خداوند آنان را حفظ كرد.». [6] .
از «فایده ی سوم» كتاب ابصار العین سماوی چنین برمی آید كه همسر جنادة بن حرث سلمانی نیز در میان كاروان حسینی بود. وی مادر عمرو بن جناده نوجوان یازده ساله بود. خانواده ی مسلم بن عوسجه [7] و مادر وهب مسیحی [8] نیز در این كاروان بودند.
حسین (ع) تا به امروز است. ولی بیمار و با زنان همراه بود. حسن بن حسن بن علی [1] كه فرزندانی دارد، عمرو بن حسن بن علی كه فرزندی ندارد، قاسم بن عبدالله بن جعفر و محمد بن عقیل اصغر. اینان ضعیف بودند و به همراه زنان به اسارت درآمدند. زنها اینان بودند: زینب و فاطمه، دختران علی بن ابی طالب؛ فاطمه و سكینه، دختران حسین بن علی (ع)؛ رباب، دختر انیف كلبی، [2] همسر حسین بن علی (ع) (وی مادر سكینه و عبدالله مقتول است)؛ ام محمد، دختر حسن بن علی (ع) و همسر علی بن الحسین (ع)، بقیه، غلامان و كنیزان ایشان بودند كه همراه سر حسین (ع) و سرهای دیگر كسانی كه با ایشان كشته شدند به كوفه نزد عبیدالله بن زیاد آورده شدند. [3] .
طبری گوید: عمر سعد آن روز و فردایش را در كربلا اقامت كرد. سپس به وسیله ی حمید بن بكیر احمری فرمان حركت داد؛ و دختران و خواهران حسین (ع) و كودكان همراهشان را با خود برد؛ و علی بن الحسین (ع) بیمار بود.». [4] .
در مقاتل الطالبیین آمده است: «اهل و عیالش را به اسارت بردند؛ كه در میانشان اینها بودند: حسن بن حسن بن علی (ع) كه مجروح بود و او را همراهشان بردند -؛ علی بن الحسین (ع) - كه مادرش ام ولد (كنیز) بود - حضرت زینب؛ ام كلثوم، دختر علی بن ابی طالب و سكینه، دختر امام حسین (ع)...». [5] .
عمادالدین طبری گوید: آنها بیست زن بودند و امام زین العابدین (ع) در آن روز 22 سال و امام باقر (ع) چهار سال داشت. این دو در كربلا بودند و خداوند آنان را حفظ كرد.». [6] .
از «فایده ی سوم» كتاب ابصار العین سماوی چنین برمی آید كه همسر جنادة بن حرث سلمانی نیز در میان كاروان حسینی بود. وی مادر عمرو بن جناده نوجوان یازده ساله بود. خانواده ی مسلم بن عوسجه [7] و مادر وهب مسیحی [8] نیز در این كاروان بودند.
[1] سيد بن طاووس گويد: مصنف كتاب المصابيح نقل كرده است: حسن بن حسن مثني در حضور عمويش حسين (ع)، در آن روز هفده نفر را كشت و خود هجده زخم برداشت و بر زمين افتاد. دايه اش اسماء بن خارجه او را برداشت و به كوفه برد و مداوا كرد تا بهبود يافت و سپس او را به مدينه بازگرداند. (ر. ك. اللهوف، ص 191).
مفاد خبر فوق اين است كه حسن مثني با اسيران كاروان حسيني كه از كربلا به كوفه برده شدند، نبود.
[2] مشهور است كه رباب دختر امرء القيس بود.
[3] ترجمة الامام الحسين (ع) و مقتله، از كتاب الطبقات الكبير ابن سعد، ص 78؛ و ر. ك. سير اعلام النبلاء، ذهبي، ج 3، ص 303، به نقل از طبقات ابن سعد تسمية من قتل مع الحسين (ع)، ص 157.
[4] تاريخ الطبري، ج 3، ص 335؛ و ر. ك. الكامل في التاريخ، ج 3، ص 296؛ مقتل الحسين (ع)، خوارزمي، ج 2، ص 44؛ مثيرالاحزان، ص 83؛ نيز در ص 98 اين كتاب آمده است: علي بن الحسين (ع) گفت: «ما را كه دوازده مرد بسته به كند و زنجير بوديم، نزد يزيد بردند».
[5] مقاتل الطالبيين، ص 119؛ و ر. ك. اللهوف، ص 191؛ تاريخ ابي الفداء، ج 1، ص 266.
[6] كامل بهائي، ص 290.
[7] ر. ك. ابصار العين، ص 220.
[8] ر. ك. امامي صدوق، ص 137.